Rok 2011
Sprawozdanie Zarządu Głównego z działalności
Towarzystwa Przyjaciół Lasu
w okresie 1 stycznia - 31 grudnia 2011 r.
1. Prace organizacyjne
W 2011 r. podjęły działalność dwa nowe koła TPL: Koło TPL Stolica w Warszawie i Koło TPL Dąb z siedzibą w Puszczykowie.
W dniu 21 czerwca 2011 r. na Wydziale Leśnym SGGW w Warszawie odbyło się IX Walne Zgromadzenie Towarzystwa Przyjaciół Lasu. Walne Zgromadzenie zatwierdziło sprawozdanie Zarządu Głównego z działalności TPL za 2010 r. i sprawozdanie finansowe Zarządu Głównego za 2010 r. oraz udzieliło absolutorium ustępującemu Zarządowi.
Dokonano wyboru władz Stowarzyszenia nowej kadencji. Prezesem Zarządu Głównego wybrany został ponownie prof. dr hab. Tomasz Borecki. Do Zarządu Głównego wybrane zostały następujące osoby: p. Maciej Białecki, p. Andrzej Kawalec, p. Sławomir Fiedukowicz, p. Wojciech Fonder, p. Marcin Zwierzyński, p. Przemysław Ćwiek, p. Robert Wielkowski, p. Bożena Katarzyna Kawecka, p. Robert Tomusiak, p. Grzegorz Dąbrowa. Do Głównej Komisji Rewizyjnej wybrani zostali: dr hab., prof. SGGW Albert Dudek, p. Tadeusz Baran, p. Andrzej Rosiński, zaś do Głównego Sądu Koleżeńskiego p. Maria Brzozowska, p. Józef Sznajder i p. Witold Szumarski. Na pierwszym posiedzeniu nowo wybrany Zarząd ponownie powierzył funkcję wiceprezesa p. Andrzejowi Kawalcowi, zaś funkcję skarbnika p. Marcinowi Zwierzyńskiemu. Przewodniczącym Głównej Komisji Rewizyjnej został prof. Albert Dudek, zastępcą p. Andrzej Rosiński. Przewodniczącą Głównego Sądu Koleżeńskiego wybrano p. Marię Brzozowską, zaś zastępcą p. Józefa Sznajdera.
Dokonano zmian w Statucie, zwiększając uprawnienia Zarządu Głównego dotyczące przyjmowania nowych członków, zmieniając zasady powoływania nowych kół Stowarzyszenia, a także zwoływania i prowadzenia obrad przez Walne Zgromadzenie Koła. Dyskusja programowa dotyczyła edukacji leśnej oraz spraw organizacyjnych Stowarzyszenia.
W trakcie dyskusji podjęto pięć uchwał:
- wysoko oceniono dotychczasowe działania Towarzystwa Przyjaciół Lasu dotyczące Międzynarodowego Konkursu YPEF i zaakceptowano plany rozwoju tego konkursu.
- zobowiązano Zarząd Główny TPL do kontynuowania i wzmocnienia w przyszłych działaniach TPL konkursu „Czysty Las” wraz z akcjami towarzyszącymi
- zobowiązano Zarząd Główny do umieszczania informacji o strukturze Towarzystwa (stan liczbowy, liczba kół, tendencje w rozwoju) w sprawozdaniach za następne lata zaś Koła do składania informacji o ich stanie zgodnie z wzorem – „Kartą Koła Towarzystwa Przyjaciół Lasu” (załączona do materiałów doręczonych każdemu delegatowi)
- zobowiązano Zarząd Główny do podjęcia prac w sprawie oceny możliwości uzyskania przez koła osobowości prawnej
- zobowiązano Zarząd Główny do uregulowania kwestii składek członkowskich w zakresie ich wymiaru oraz egzekwowania.
2. Konkurs YPEF
Z inicjatywy TPL, we współpracy z Lasami Państwowymi oraz organizacjami i instytucjami z Austrii, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Niemiec, Portugalii, Rumunii,Słowenii i Węgier odbył się w jedenastu krajach europejskich konkurs YPEF, „Young People in European Forests – Młodzież w Lasach Europy”. Międzynarodowy konkurs YPEF to konkurs wiedzy o lasach i leśnictwie europejskim. Na potrzeby konkursu został przygotowany portal internetowy. Autorzy z kilkunastu krajów opracowali materiały edukacyjne o lasach i leśnictwie Austrii, Belgii, Cypru, Czech, Estonii, Finlandii, Niemiec, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Ukrainy, zaś dr Michał Orzechowski opisał te zagadnienia w skali ogólnoeuropejskiej.
W dniach 22-23 lutego 2011r. odbyło się w Austrii posiedzenie Międzynarodowej Komisji Konkursowej YPEF, skupiającej przedstawicieli kilkunastu krajów, w tym także Polski (przewodniczący i sekretarz komisji), na którym ogłoszono I edycję konkursu. Patronat nad konkursem objął Minister ds. Środowiska RP, prof. Andrzej Kraszewski.
Konkurs odbywał się w dwóch etapach: krajowym organizowanym w poszczególnych krajach oraz finale europejskim, na którym spotkały się najlepsze zespoły z jedenastu krajów.
W Polsce eliminacje etapu krajowego odbyły się w dniu 28 kwietnia 2011 r. w 620 szkołach gimnazjalnych i ponad gimnazjalnych na terenie całego kraju. W eliminacjach wzięło udział 3012 zespołów, to jest około 9 tysięcy uczniów. W dniu 17 czerwca 2011 r., w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego odbył się finał (dogrywka) polskiego etapu konkursu. W finale uczestniczyło 11 zespołów z 10 szkół. Zwycięzcą Krajowego Etapu Międzynarodowego Konkursu ,,Młodzież w Lasach Europy” YPEF 2010/2011 został zespół w składzie: Monika Ciupak, Karol Rokita i Maciej Turek z Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 2 im. F.D. Kniaźnina w Puławach z nauczycielami p. Haliną Pytlak oraz p. Marzeną Górecką.
W innych krajach europejskich etapy krajowe odbyły się w miesiącach kwiecień – lipiec 2011r. (najpóźniej w Austrii, w dniu 4 lipca).
W dniach 28-29 czerwca 2012 r. odbyło się w Czechach, w Pradze/ Kostelec nad Cernymi Lesy, na Wydziale Leśnictwa i Nauk Leśnych uniwersytetu CULS spotkanie Międzynarodowej Komisji Konkursowej YPEF, na którym dokonano przygotowań do finału europejskiego w Polsce.
W dniach 25-26 lipca przedstawiciele Towarzystwa Przyjaciół Lasu prof. Albert Dudek i p. Stanisław Biernacki prezentowali projekt YPEF na 6 Europejskim Kongresie Pedagogiki Leśnej w Freising (Niemcy, Bawaria).
Podsumowanie etapów krajowych konkursu YPEF wskazuje na znaczącą pozycję polskich uczestników w tym projekcie. W polskim etapie uczestniczyła największa ilość zespołów, polscy organizatorzy przygotowali stronę internetową i koordynowali opracowanie materiałów edukacyjnych.
Europejski etap międzynarodowego konkursu YPEF 2010/2011 odbył się w dniach 28-29 września 2011 w Rucianem Nidzie / Rynie. Zespoły z Austrii, Czech, Estonii, Niemiec, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski, Portugalii, Rumunii i Słowenii konkurowały w finale konkursu YPEF rozwiązując test wiedzy o lesie i leśnictwie oraz przedstawiając prezentację dotyczącą lasów ich kraju. Zwycięzcami zostali: Anna Kemenes, Zsolt Pásztori i Gergely Ujvari z Węgier. Drugie miejsce zajęli: Monika Ciupak, Karol Rokita i Maciej Turek z Polski.Trzecie miejsce zajęli: Edgars Iecelnieks, Nils Fridriksons i Arturs Mikelens z Łotwy zas czwarte Johanna Köttsdorfer, Johanna Steinberger, Stefan Pusterhofer i Jürgen Gasser z Austrii. Specjalne wyróżnienie za najlepszą prezentację otrzymały: Ines Sofia Oliveira, Ana Filipa Marques i Joana Vaz Barbosa z Portugalii. Uroczystość wręczenia nagród odbyła się w Hotelu Zamek Ryn, goszczącym uczestników międzynarodowej konferencji „Leśnictwo dla klimatu i różnorodności biologicznej” zorganizowanej przez Ministerstwo Środowiska w ramach polskiej prezydencji w Unii Europejskiej.
Należy podkreślić znakomitą współpracę z Lasami Państwowymi, z którymi wspólnie konkurs został zorganizowany i które pokryły bardzo znaczną część kosztów projektu. W szczególności Towarzystwo Przyjaciół Lasu dziękuje Centrum Informacyjnemu Lasów Państwowych oraz Nadleśnictwu Maskulińskie za niezwykle gościnne serdeczne przyjęcie młodych uczestników finału, nauczycieli i organizatorów. Dziękujemy także pracownikom i studentom Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, w tym także członkom Koła TPL Stolica za pomoc w organizacji pobytu uczestników finału w Warszawie.
W dniu 6 grudnia na XVI Konferencji „Współczesne Zagadnienia Edukacji Leśnej Społeczeństwa” w Rogowie prof. Albert Dudek wygłosił referat „Kształtowanie wiedzy młodzieży europejskiej o lasach i przyrodzie – wyniki pierwszego roku konkursu YPEF”.
W dniu 7 grudnia 2011r. w Warszawie odbyło się posiedzenie Międzynarodowej Komisji Konkursowej YPEF, na którym ogłoszono II edycję Międzynarodowego Konkursu YPEF, „Young People in European Forests – Młodzież w Lasach Europy”. Patronat nad II edycją konkursu objął Europejski Komisarz ds. Środowiska, dr Janez Potočnik.
3. Konkurs „Czysty Las”
Wykonując postanowienia IX Walnego Zgromadzenia Zarząd Główny podjął prace nad przygotowaniem VII edycji Ogólnopolskiego konkursu „Czysty Las”. Do współpracy zaproszono studentów Wydziału Leśnego SGGW. Wypracowano formułę współpracy Towarzystwa Przyjaciół Lasu, Centrum informacyjnego Lasów Państwowych i Wydziału Leśnego SGGW. Przygotowano umowę oraz regulamin konkursu. Podjęto decyzję, że konkurs odbędzie się w 2012 r., w czterech kategoriach: „Leśna Edukacja Dzieci”- dla przedszkoli, szkół podstawowych i innych placówek oświatowo-wychowawczych; „Leśna Edukacja Młodzieży” - dla szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych i innych placówek oświatowo-wychowawczych; „Leśny Patrol” - dla szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych i innych placówek oświatowo –wychowawczych; „Las w sztuce" - dla przedszkoli, szkół podstawowych, szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych i innych placówek oświatowo-wychowawczych. W siódmej edycji konkursu w kategorii „Leśna Edukacja” priorytetami tematycznymi są następujące zagadnienia: - ochrona przyrody przez leśników; - moja rodzina i moja klasa chroni las;- „Lasy dla ludzi” – jak leśnicy udostępniają lasy dla społeczeństwa; - zrównoważone leśnictwo.
4. Organizacja i składki
Realizując uchwałę Walnego Zgromadzenia Zarząd Główny zwrócił się w dniu 29 sierpnia 2011r. do kół terenowych o przesłanie danych ewidencyjnych, zgodnie z załączonym formularzem – Kartą Koła. Ponownie w tej sprawie Zarząd wystąpił w dniach 21 października 2011 r. oraz 15 listopada 2011r. Z otrzymanych informacji wynika (dane na koniec roku 2011), że działa 19 kół TPL. Potwierdzono członkowstwo 530 osób, jednak są to dane niepełne, ze względu na brak pełnej informacji o liczbie członków w niektórych kołach.
Zakończyło działalność 6 kół: Koło TPL w Lubinie , Koło TPL przy nadleśnictwie Międzyrzec , Koło TPL w Kędzierzynie-Koźlu , Koło TPL Leśne Echo w Dębnie, Koło Czarnkowsko-Trzcianeckie , Koło Sekwoja w Mieszkowicach. Status pozostałych kół zostanie wyjaśniony do końca września 2012 r. W czwartym kwartale 2012 r. Zarząd przeprowadzi weryfikację kół terenowych TPL. W drugiej połowie 2012 r. Zarząd zamierza w ramach programu Leśnej Edukacji Społecznej, w oparciu o szkoły biorące udział w konkursach organizowanych przez Towarzystwo Przyjaciół Lasu rozpocząć tworzenie ogólnopolskiej sieci Szkolnych Kół TPL.
Wykonując polecenie Walnego Zgromadzenia Zarząd podjął prace, mające ocenić możliwości uzyskania przez koła osobowości prawnej. Po przeprowadzeniu niezbędnych analiz Zarząd nie widzi celowości dokonywania takich zmian w statucie Stowarzyszenia. W 2005 r. dokonano zmian w statucie Stowarzyszenia, nadając oddziałom Towarzystwa Przyjaciół Lasu osobowość prawną, a co za tym idzie również samodzielność finansową, ograniczoną jedynie do konieczności zatwierdzania planów jednostek terenowych przez Zarząd i składania sprawozdań finansowych nie tylko właściwym organom skarbowym, ale przedkładania ich do wiadomości także Zarządowi. Z wypowiedzi na Walnym Zgromadzeniu wynikało, że uzyskanie przez koła osobowości prawnej pozwoli na bezpośrednie pozyskiwanie środków finansowych i gospodarowanie nimi. Oddział Stowarzyszenia może funkcjonować już w oparciu o dwa koła terenowe. W Towarzystwie Przyjaciół Lasu na wniosek zainteresowanych kół powołano do tej pory pięć oddziałów: Mazowiecki, Opolski, Warmińsko – Mazurski, Wielkopolski i Zachodniopomorski, z których tylko jeden podjął działalność, zaś tylko w dwóch zostały wybrane władze. Wydaje się być właściwe zaktywizowanie istniejących oddziałów posiadających osobowość prawną zamiast dokonywania zmian legislacyjnych, które dla przeważającej większości kół okażą się całkowicie nieprzydatne.
Przystępując do uregulowania kwestii składek członkowskich w zakresie ich wymiaru oraz egzekwowania opracowane zostały kolejno w sierpniu i październiku dwie wersje instrukcji finansowej. Nie zostały one przez Zarząd zaakceptowane, w związku z tym podjęte zostały dalsze prace zakończone przygotowaniem kolejnej wersji projektu, znajdującej się w materiałach na Walne Zgromadzenie. Przewiduje ona odprowadzanie całej składki na konto Zarządu Głównego, raz w roku do 15 grudnia danego roku obrachunkowego. Składki nie płacą osoby niepełnoletnie i emeryci.
5. Forum TPL
W dniu 14 grudnia 2011 r. odbyło się Forum TPL poświęcone propozycji zmian w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach – projektowi Towarzystwa Przyjaciół Lasu. Pierwsza wersja projektu została zaprezentowana na konferencji zorganizowanej w dniu 4 marca 2008 r., także w ramach Forum TPL. W wyniku dalszych dyskusji i uwag projekt został uzupełniony o kolejne propozycje. Projekt Ministerstwa Finansów dotyczący włączenia PGL Lasy Państwowe do sektora finansów publicznych zainspirował Towarzystwo do dalszych prac nad propozycją zmian w ustawie, ze szczególnym uwzględnieniem jej aspektów ekonomicznych. Podtrzymując wcześniejsze propozycje dotyczące Rady Lasów Państwowych, zatrudniana pracowników, jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych i współpracy z zewnętrznymi podmiotami gospodarczymi Towarzystwo odniosło się do kwestii podatków uiszczanych przez Lasy Państwowe. Towarzystwo zaproponowało rozważenie kwestii wprowadzenia dywidendy leśnej lub alternatywnie podatku dochodowego liczonego od osiągniętej nadwyżki w sferze działalności podstawowej, czyli typowo leśnej. Biorąc od lat aktywny udział w leśnych programach edukacyjnych, Towarzystwo jest przekonane, że także kwestia edukacji leśnej wymaga nowych uregulowań, także w ustawie o lasach.
6. Medale „Zasłużony Przyjaciel Lasu”
W roku 2011 medale „Zasłużony Przyjaciel Lasu” zostały przyznane:
- pośmiertnie śp. red. Andrzejowi Zalewskiemu
Śp. red. Andrzej Zalewski, dziennikarz radiowy, twórca audycji "Ekoradio" inicjator Dnia Polskiej Niezapominajki, członek Towarzystwa Przyjaciół Lasu. W czasie II wojny światowej uczestniczył w działalności konspiracyjnej, był żołnierzem Armii Krajowej, uczestnikiem Powstania Warszawskiego. Przez kilkadziesiąt lat tworzył w radiu i telewizji programy o tematyce rolniczej, leśnej i ekologicznej.
Medal odebrała wdowa p. Bożena Zalewska w dniu 14 grudnia 2011 r.
- panu Stanislavowi Janský’emu z Republiki Czeskiej
Pan Stanislav Janský, edukator leśny, członek SVOL (Stowarzyszenie Właścicieli Lasów Prywatnych i Miejskich), członek Międzynarodowej Komisji konkursowej YPEF.
Medal odebrał osobiście w Rynie , podczas zakończenia I edycji konkursu YPEF w dniu 29 września 2011 r.
- pani Astrid Schilling z Niemiec
Pani Astrid Schilling jest nauczycielem akademickim na Wydziale Leśnym i Środowiska uniwersytetu HNE w Eberswalde, członkiem Międzynarodowej Komisji konkursowej YPEF.
Medal odebrała osobiście w Rynie , podczas zakończenia I edycji konkursu YPEF w dniu 29 września 2011 r.
- organizacji Verband Österreichischer Förster ( Unia Leśników Austriackich)
W imieniu organizacji medal odebrał w Rynie , podczas zakończenia I edycji konkursu YPEF w dniu 29 września 2011 r. p. Wolfgang Schweighofer.
- organizacji Forestis - Associação Florestal de Portugal (Towarzystwo Leśne Portugalii)
W imieniu organizacji medal odebrała w Rynie , podczas zakończenia I edycji konkursu YPEF w dniu 29 września 2011 r. p. Joana Bateira.
W roku 2011 zmienione zostały zasady przyznawania medalu „Zasłużony Przyjaciel Lasu”.
Ponownie medal przyznawany jest przez Zarząd Główny Towarzystwa Przyjaciół Lasu.
Prezes
Towarzystwa Przyjaciół Lasu
Prof. dr hab. Tomasz Borecki